درمان ملاسما
تاثير مقايسه اي کرم کوژيک اسيد و هيدروکينون در درمان ملاسما
● مقدمه:
ملاسما افزايش اکتسابي رنگدانه هاي پوستي ناحيه صورت است که اغلب در خانم ها ديده مي شود و ممکن است يک تغيير فيزيولوژيک دوره حاملگي باشد (۲،۱). در ايجاد ملاسما مکانيسم هاي آندوکرين دخيل مي باشند، به نحوي که ۵۰ تا ۷۰ درصد خانم هاي حامله در دوران بارداري اين مشکل را تجربه مي کنند (۳،۴). عدالتخواه و همکاران، ميزان شيوع ملاسما در زنان حامله شهر اردبيل را ۲ ۴۹ درصد گزارش نمودند (۵). مصرف قرص هاي ضد بارداري ترکيبي نيز از علل مهم ايجاد ملاسما مي باشد به طوري که در ۸ تا ۲۹
درصد از اين افراد طرحي از هيپرپيگمانتاسيون صورت، گزارش شده است (۲).
Grimes در بررسي اتيولوژي ملاسما، قرص هاي ضد حاملگي را به عنوان يکي از علل مهم ايجاد اين بيماري ذکر کرده است (۶).
پروژسترون و استروژن ملانوژنز را تحريکمي کنند و به همين دليل حاملگي و همچنين مصرف قرص هاي ضد بارداري، عامل اصلي پيگمانتاسيون تلقي مي شوند (۲،۷). با اين وجود ماهيت دقيق ملاسما تاکنون ناشناخته مانده است و به نظر مي رسد عواملي ديگري چون: تماس با اشعه UV، داروهاي ضد تشنج، استفاده از مواد آرايشي، کمبود هاي تغذيه اي، اختلال عملکرد کبد و ژنتيک نيز در ايجاد ملاسما موثر باشند (۸). در مردان اين بيماري را ۵ تا ۱۰ درصد گزارش کردند (۹). ملاسما در مردان، همان هيستولوژي و علايم باليني ملاسما در زنان را دارد، با اين وجود هنوز مشخص نيست که عوامل هورموني نقشي در ملاسماي مردان داشته باشند (۱۰). ملاسما در تمام نژادها بويژه در نژاد لاتين و آسيايي ديده مي شود و بيشتر در مناطق گرمسيري که تماس با اشعه آفتاب نيز بيشتر است بروز مي کند به طوزي که در طي زمستان اين مشکل کمتر گزارش مي شود (۱،۱۱). Sanches و همکاران و Erbil و همکاران، نور آفتاب را به عنوان يکي از علل اوليه در ايجاد ملاسما ذکر کرده اند (۲،۸).
هيپرپيگمانتاسيون اغلب در لب فوقاني، گونه ها، پيشاني، پل بيني و چانه ديده مي شود. ملاسما به رنگ قهوه اي، دو طرفه، اغلب قرينه و در مقابل نور آفتاب، واضح تر مي شود (۱۱). اين اختلال در سنين ۳۰ تا ۵۵ سالگي شايع است (۱۲).
اقدامات درماني ملاسما عبارتند از: گفتگو با بيمار مبني بر طولاني بودن درمان، ارزيابي شدت و عمق ملاسما و تجويز دارو مي باشد. در اين رابطه محققين روش هاي درماني متعددي شامل: استفاده از هيدروکينون، ترتينوئين، ايزوترتينوئين، آداپالنس، آزاليک اسيد، آربوتين، ليکوريس، سديم آسکوربيل فسفات (فرم فعال Vitc)، ماندليک اسيد، مگنزيوم آسکوربيل فسفات، هيدروکسي اسيد، کوژيک اسيد را پيشنهاد نمودند (۳، ۱۳،۱۴).
در حال حاضر کرم هاي روشن کننده گوناگوني براي درمان ملاسما در دسترس مي باشد که مهمترين آن کرم هيدروکينون با غلظت هاي متفاوت و با توجه به شدت و عمق ملاسما مي باشد، اين دارو متداول ترين و موثرترين ماده لک بر موضعي و يک استاندارد طلايي در درمان ملاسما محسوب مي گردد (۱۳،۱۵). يکي از کرم¬هاي روشن کننده و ضد لک شگفت انگيز و منحصر به فرد در درمان ملاسما کرم کوژيک اسيد
مي باشد اين ماده اولين بار در سال ۱۹۰۷ در ژاپن توسط سائيتو از تخمير قند توسط نوعي قارچ کشف شد (۱۶،۱۷). Spinal Perez و همکاران در مطالعه اي دو سوکور در مکزيک، ۱۶ بيمار مبتلا به ضايعه قرينه ملاسمايي را مورد بررسي قرار دادند، در اين پ ژوهش کرم اسيد اسکوربيک ۵ درصد در يک سمت ضايعه ملاسمايي صورت و کرم هيدروکينون ۴ درصد در سمت ديگر صورت به مدت ۱۶ هفته مورد استفاده قرار گرفت، در پايان مطالعه، ۹۳ درصد ضايعه ملاسمايي تحت درمان با کرم هيدروکينون ۴ درصد و در مقابل ۵ ۶۲ درصد ضايعه ملاسمايي که با کرم اسيد اسکوربيک ۵ درصد درمان شده بودند، بهبودي مطلوب حاصل گرديد (۱۸).
اسيد کوژيک به خاطر اثرات سفيد کننده و لک بري ناشي از پيگمانتاسيون هاي صورت و بدن و عوارض نادر، در علم زيبايي کاربرد فراواني دارد، اين دارو با مهار آنزيم تيروزيناز، مانع توليد ملانين مي شود و به اين طريق باعث روشن کنندگي و از بين بردن هيپرپيگمانتاسيون هاي اکتسابي در پوست مي¬گردد (۱۷).
با توجه به اينکه در مطالعه هاي انجام شده نتايج متناقض در درمان ملاسما بيان شده است (۱،۱۴،۱۸)، اين مطالعه با هدف مقايسه اثر کرم کوژيک اسيد و هيدروکينون ۲ درصد در درمان ملاسما طراحي و اجرا گرديد.
● روش بررسي:
مطالعه حاضر از نوع کار آزمايي باليني، به مدت ۳ ماه بر روي ۱۰۰ نفر از زنان غير حامله مبتلا به ملاسما، با شدت و عمق متوسط و شديد، سال ۱۳۸۵ در کلينيک پوست بيمارستان ۲۲ بهمن مشهد انجام شد. در اين پژوهش بيماراني انتخاب شدند که از نظر شدت و وسعت ضايعه در صورت خود، به حالت يکسان و قرينه درگير بودند.
شدت ضايعه ملاسمايي بر اساس رنگ، اندازه و علايم باليني مشاهده شده توسط پزشک متخصص
تعيين گرديد و همچنين عمق ضايعه ملاسمايي با استفاده از لامپ Wood مشخص شد (از نوع دستي ساخت شرکت Amjo crop، آمريکا با ولتاژ v ۱۱۰) لامپ Wood ملانين اضافي موجود در لايه هاي اپيدرم يا درم را نشان مي¬دهد (۱۸). بر اساس لامپ Wood، ضايعات ملاسمايي را به سه گروه اپيدرمي، درمي و ترکيبي تقسيم بندي گرديد (۲). پس از موافقت کميته اخلاق دانشگاه و اخذ رضايت نامه کتبي از واحدهاي مورد مطالعه، و پر کردن پرسشنامه ويژه حاوي سابقه ابتلا به ملاسما، سابقه مصرف دارو و نوع مصرف دارو و ارايه آموزش هاي لازم جهت نحوه انجام کار، بيماراني که از دو هفته قبل از هيچ دارويي براي درمان ملاسما استفاده نمي کردند، انتخاب شدند. از بيماران خواسته شد تا هر شب يک بار، کرم کوژيک اسيد ۴ درصد را بر روي ضايعه ملاسمايي سمت راست و کرم هيدروکينون ۲ درصد را بر روي ضايعه ملاسمايي سمت چپ خود بمالند (شرکت سازنده کرم ها: سينا دارو). هر دو گروه براي جلوگيري از اثر اشعه فرابنفش نور خورشيد، در روز از کرم ضد آفتاب آردنSPF۳۰ به طور يکسان استفاده مي نمودند. همچنين به منظور جلوگيري از اشتباه شدن محل هاي درمان، بر روي کرم هر بيمار، محل مورد استفاده دارو نوشته شد، مثلا درمان ملاسماي گونه راست با کوژيک اسيد و گونه چپ با هيدروکينون انجام شد. بيماران در پايان هر ماه، جهت پيگيري اثر درمان کوژيک اسيد و هيدروکينون ۲ درصد به کلينيک پوست مراجعه و توسط پزشک متخصص ديگري (پزشک مورد نظر از محل هاي درمان ضايعات مطلع نبوده است) مورد ارزيابي قرار گرفتند. داده ها با استفاده از آزمون آماري غير پارامتريک ويل کاکسون مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفت.
● يافته ها:
ميانگين سني افراد مورد مطالعه ۰۳ ۷±۹۱ ۲۶ سال و متوسط سابقه ملاسما در بيماران مورد مطالعه ۲۸ ماه بود. ۲۸ درصد از مبتلايان به ملاسما شروع بيماري خود را قبل از حاملگي و ۷۲ درصد بعد از پايان حاملگي ذکر کردند و ۵۷ درصد آنان به دنبال مصرف قرص¬هاي ضد بارداري خوراکي دچار ملاسما شده بودند. همچنين ملاسماي ۶۹ درصد واحدهاي مورد پژوهش با حاملگي تشديد شده بود.
از نظر شدت، ضايعات ملاسمايي ۵۷ درصد متوسط و ۴۳ درصد شديد بود. در اين بررسي نيز ضايعه ملاسمايي ۵۸ درصد بيماران با نور آفتاب تشديد شده بود. شايع ترين محل هاي درگير ضايعه ملاسمايي، به ترتيب شامل بيني، گونه و پيشاني (۳۳%)، بيني و گونه (۳۱%)، گونه به صورت دو طرفه (۱۹%) و بيني، گونه، پيشاني، چانه و لب فوقاني (۱۷%) بود. در ۶۷ درصد از واحدهاي مورد مطالعه سابقه درمان با هيدروکينون گزارش شده بود، اما هيچکدام از بيماران سابقه استفاده از کرم کوژيک اسيد را براي درمان ملاسما ذکر نکرده بودند.
يافته هاي اين مطالعه نشان داد در ۷۴ درصد از بيماران تحت درمان با کرم کوژيک اسيد، هيچ عارضه اي مشاهده نشد در حالي که در ۵۳ درصد بيماران درمان شده با هيدروکينون، عارضه اريتم و سوزش ناحيه مبتلا ديده شد.
يک ماه پس از مطالعه، ۷ درصد به کرم کوژيک اسيد و۱۰ درصد به داروي هيدروکينون و دو ماه پس از درمان ۲۴ درصد به کرم کوژيک اسيد و ۲۲ درصد به هيدروکينون دو درصد پاسخ خوب دادند (۰۵ ۰P
https://paperpdf.ir/10004987
