داروي ايدز
کشف داروي ايدز توسط محققان ايراني
کشف داروي ايدز توسط محققان ايراني
اگرچه درباره آمار شيوع ايدز در ايران، اختلاف نظرهاي فراواني وجود دارد، اما اين دليل نمي‌شود كه محققان ايراني نسبت به پژوهش در حوزه ي اين بيماري بي‌توجه باشند.
شنبه 14 بهمن 1385 هجري شمسي، در سومين روز از دهه مبارك فجر، تالار امام بيمارستان امام خميني دانشگاه علوم پزشکي تهران شاهد مراسم تجليل از محققاني بود كه نام ايران را به فهرست كشورهاي پيشرو در مطالعات مرتبط با درمان ايدز، اضافه كردند.
آيمود (IMOD)، نامي است كه براي داروي ايراني ضد ايدز انتخاب شده است که براي اولين بار در جهان کشف شده است و کاملا ايراني است.
در اين مراسم، كه با حضور دكتر كامران باقري لنكراني، وزير بهداشت و همتايان سابقش و جمعي ديگر از مسئولان نظام سلامت كشور برگزار شد، وزير بهداشت، سخنان خود را با اين جملات آغاز كرد: «ما اينجا مي‌خواهيم در مورد بيماري حرف بزنيم که کابوس قرن ناميده مي‌شود و تا کنون 25 ميليون نفر را به کام مرگ فرستاده است و هم اکنون حدود 40 ميليون نفر در جهان به آن مبتلا هستند.»
دکتر لنکراني با اشاره به اين‌كه اين دارو حاصل تلاش 6 ساله ي يک تيم پزشکي از متخصصان علوم پايه و باليني و همکاري 15 مرکز در داخل کشور است، گفت: « در تحقيقات مربوطه معلوم شد، پس از يك دوره درماني 90 روزه، حتي 2 سال پس از قطع دارو، اثرات تقويت سيستم ايمني توسط دارو باقي مي‌ماند و اين در حالي است كه آيمود دارويي است كه اساس گياهي داشته و بر خلاف تمام داروهاي قبلي عوارض مهمي ندارد.»
برنامه ي مبارزه با ايدز در ايران
لنکراني با اشاره به اينکه ايران تنها کشور منطقه است که داروهاي ايدز را رايگان در اختيار بيماران قرار مي‌دهد، گفت: «مطالعات زيادي در دنيا در زمينه داروهاي موثر بر بيماري ايدز انجام شده كه نتايج دلگرم کننده‌اي نداشته است، اما داروي جديد توليد شده در کشور با تقويت سيستم ايمني و افزايش تعداد سلول هاي CD4 (سلول هاي دفاعي) بدن بيمار را در مقابل عوارض عفونت تقويت کرده و باعث عمر طولاني تري براي بيمار مي‌شود.»
وزير بهداشت گفت: «با وجود اينکه اين داروي جديد در حال ثبت در اروپاست، برخي از کشورها خواستار استفاده از اين دارودارو مي‌تواند به‌عنوان داروي همراه، در کنار داروهاي ضد ويروس ايدز، تحول مهمي در درمان بيماري ايدز به ويژه در مرحله ي علامت دار شدن بيماري ايجاد کند و سال هاي عمر طولاني‌تر و با کيفيت بالاتري را براي بيماران ايجاد كند.» شده‌اند؛ چرا که اين
داروي ايراني ايدز يا همان آيمود مي تواند تعداد سلول‌هاي دفاعي بدن فرد مبتلا به ايدز را که موسوم به سلول‌هاي CD4 هستند و کمبود آنها در اين بيماران، باعث ايجاد عوارض ايدز و مرگ و مير بيماران مي‌شود، افزايش دهد، يعني سيستم ايمني بدن را تقويت مي کند. در نتيجه قادر است بيمار را از مرحله‌اي که به دليل نقص ايمني به شدت بي دفاع است، بيرون آورده و از عوارض بيماري و مرگ و مير بيماران مبتلا به ايدز پيشگيري کند.
برتري بزرگ داروي آيمود
در ادامه اين مراسم، دکتر رسول ديناروند، معاون غذا و داروي وزارت بهداشت، پشت تريبون قرار گرفت و به قول خودش «مواردي را که ضروري مي‌دانست» متذکر شد.
دکتر ديناروند گفت: «استراتژي درمان بيماري ايدز در حال حاضر در دنيا روي استفاده از داروهاي ضد ويروس متمرکز است و در سال‌هاي اخير چندين گروه از اين داروها در دنيا عرضه شده که معمولا اين داروها با قيمت بسيار زيادي وارد بازار دارويي مي‌شوند. اين در حالي است كه اکثر بيماران مبتلا به ايدز در کشورهاي جهان سومي‌زندگي مي‌کنند که معمولا فقير هستند.»
دکتر ديناروند در ادامه به درمان‌هاي ضد ويروسي و واکسن ايدز، به عنوان استراتژي‌هاي کنترل بيماري ايدز در جهان اشاره کرد و گفت: «علي رغم تلاش‌هاي زياد، هنوز در مورد اين استراتژي‌ها، موفقيت زيادي به دست نيامده است.»
معاون غذا و داروي وزارت بهداشت به داروهاي تقويت کننده سيستم ايمني در بيماران مبتلا به ايدز به عنوان استراتژي سوم اشاره کرد و ادامه داد: « امروزه به دليل سختي مبارزه ي مستقيم با ويروس، توجه شرکت‌هاي داروسازي به سمت داروهايي معطوف شده که بتوانند با تقويت سيستم ايمني بدن، بيماري را کنترل کنند. هم اکنون چندين داروي تقويت کننده ي سيستم ايمني بدن انسان، توسط شرکت‌هاي بزرگ چند مليتي داروسازي جهان تحت بررسي و تحقيق هستند و اولين دارويي که در اين گروه از داروها مطرح شد، ولي متاسفانه به دليل عوارض جانبي زياد و شديد کنار گذاشته شد، اينترلوکين 2 بود.»
وي با بيان اين‌كه نکته جالب در مورد داروي ايراني ضد ايدز، استفاده از همين استراتژي جديد درمان ايدز در جهان است، گفت: «اگر دارويي وجود داشته باشد که سلول‌هاي دفاعي بدن فرد مبتلا به ايدز را که موسوم به سلول‌هاي CD4 هستند و کمبود آنها در اين بيماران، باعث ايجاد عوارض ايدز و مرگ و مير بيماران مي‌شود، افزايش دهد، مي‌تواند بيمار را از مرحله‌اي که به دليل نقص ايمني به شدت بي دفاع است، بيرون آورده و از عوارض بيماري و مرگ و مير بيماران مبتلا به ايدز پيشگيري کند که اين داروي جديد يا همان آيمود اين قابليت را دارد.»
داروي آيمود حاصل تلاش 6 ساله ي يک تيم پزشکي از متخصصان علوم پايه و باليني و همکاري 15 مرکز در داخل کشورمان است که در تحقيقات مربوطه معلوم شد، پس از يك دوره درماني 90 روزه، حتي 2 سال پس از قطع دارو، اثرات تقويت سيستم ايمني توسط دارو باقي مي‌ماند و اين در حالي است كه آيمود دارويي است كه اساس گياهي داشته و بر خلاف تمام داروهاي قبلي عوارض مهمي ندارد.
چگونه آيمود باعث افزايش تعداد سلول‌هاي CD4 مي‌شود؟
آنچه در مورد اين دارو حائز اهميت است و همه مسئولان امر روي آن تاکيد داشتند، توانمندي داروي آيمود در افزايش تعداد سلول‌هاي CD4 است.
اما اينکه چگونه آيمود باعث افزايش تعداد اين سلول‌ها مي‌شود، سئوالي است که در حاشيه ي مراسم، دکتر ديناروند در مورد آن توضيح داد:
«مطالعاتي در حال انجام است که علت اين موضوع مشخص شود، ولي هنوز مکانيسم اين اثر به طور کامل مشخص نشده است. پروژه ي مشترکي بين محققان ايراني و سوئدي در حال انجام است و در طول 3-2 هفته ي اخير به سرنخ‌هايي رسيده‌اند که اگر تاييد شود، يک اتفاق بسيار ارزشمند خواهد بود. چون اگر مکانيسم اثر يک دارو مشخص نشود، معمولا دفاع از آن دارو سخت مي‌شود.»
اساس گياهي داروي آيمود
يکي ديگر از نکات مهم در مورد داروي ايراني ايدز يا همان آيمود، اساس گياهي آن است. دکتر ديناروند در اين باره گفت: «اين دارودارو پيش از اين هم در طب سنتي ايران و جهان کاربرد داشته، اما تاثير جديد آنها در اين دارو براي نخستين بار شناخته شده است.» از سه گياه و دو ماده ي شيميايي که اثر آنها در تقويت سيستم ايمني بدن به اثبات رسيده، ساخته شده است. هم چنين گياهان به کار رفته در اين
داروي ايراني ضد ايدز يا همان آيمود، اساس گياهي دارد. اين دارو از سه گياه و دو ماده ي شيميايي که اثر آنها در تقويت سيستم ايمني بدن به اثبات رسيده، ساخته شده است.
توليد اين دارو در ايران بر عهده کدام نهاد بوده و در کجا توليد شده است؟
دکتر ديناروند در اين باره گفت: «اين دارو با حمايت دفتر همکاري‌هاي فناوري رياست جمهوري و توسط شرکت پارس روس که محققان بسياري در آن مشغول پژوهش هستند، عرضه شده و در 6-5 سال گذشته کارآزمايي‌هاي باليني مختلف چند مرکز دانشگاهي و بيمارستاني بر روي اين دارو صورت گرفته است. همچنين پرونده اين دارو مدت 3 سال است که در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي تحت بررسي بوده و 2 ماه پيش به تاييد کميسيون قانوني ساخت داروها در وزارت بهداشت رسيده است.»
هنوز امكان توليد انبوه را نداريم
دکتر ديناروند در پاسخ به اين سئوال كه ما چقدر با توليد انبوه اين دارو فاصله داريم، با اشاره به اين که شرکت پارس روس يک شرکت تحقيقاتي بوده و فاقد امکانات لازم براي توليد انبوه اين دارو است، گفت: «اين شرکت در حال حاضر از امکانات مراکز ديگر مانند انستيتو پاستور ايران استفاده مي‌کند و درباره توليد انبوه آن هم در نهايت خود شرکت پارس روس بايد تصميم گيري کند.»
www.parsidoc.com
https://paperpdf.ir/10007340
